[Part 2] Python 101: Control process

Conditional Programming

ในการเขียนโปรแกรมมักมีเงื่อนไขในการทำงาน เพื่อให้โปรแกรมทำงานหรือแสดงผลลัพธ์ต่างกันตามเงื่อนไขที่กำหนด

Flowchart

แผนภาพที่ระบุลำดับการทำงาน และเงื่อนไขการทำงานของโปรแกรม

วงกลม: กำหนดจุดเริ่มต้น - สิ้นสุดของโปรแกรม
สี่เหลียมผืนผ้า: การทำงานของโปรแกรม
สี่เหลี่ยมข้ามหลามตัด: เงื่อนไขของโปรแกรม

Conditional Syntax

💡

ตอนที่เริ่มเขียน condition จะมีเรื่องเกี่ยวกับ indent และ closing bracket ที่ต้องดูเพิ่มเติมด้วย

If Statement

a = 10 # assign variable

if a > 5:
  print("a is more than 5.")

example code [1]

If-Else statement

a = 2 # assign variable

if a > 5:
  print("a is more than 5")
else:
  print("a is less than or equal 5")

example code [2]

If-Else If statement

a = 12 # assign variable

if a < 5:
  print("a is more than 5")
elif a >= 5 and a <= 15:
  print("a is between 5 and 15")
else:
  print("a is less than or equal 5")

example [3]

Nested Condition

if, else, else-if สามารถเขียนเงื่อนไขซ้อนกันได้ ขึ้นอยู่กับการทำงานของโปรแกรม

a = 12 # assign variable

if a > 5: # a is more than 5
  if a < 8:
    print("a is between 5 and 7")
  elif a >= 8 and a <= 12:
    print("a is between 8 and 12")
  else:
    print("a is greather than 12")
else: # a is less than 5
  print("a is less than 5")

example code nested if

Additional Syntax

Switch case statement

ใช้สำหรับเคสที่เงื่อนไขไม่ซับซ้อนแต่มีหลายๆ เงื่อนไข
สามารถเขียนแทนด้วย if ปกติได้
ใช้ได้เฉพาะ Python version 3.12 ขึ้นไป

http_code = "418"

match http_code:
  case "200":
      print("OK")
  case "404":
      print("Not Found")
  case "418":
      print("I'm a teapot")
  case _:
      print("Code not found")

Shorthand if statement

ใช้สำหรับเงื่อนไขง่ายๆ ไม่ซับซ้อน
ใช้สำหรับผลลัพธ์การทำงานที่มีคำสั่งเดียว

a = 2
b = 330
print("A") if a > b else print("B")

Excercise

จากโปรแกรมรับชื่อ นามสกุล อายุ ของบทเรียนที่แล้ว ให้เพิ่มเงื่อนไขการแสดงผลต่อไปนี้
1. ถ้าหากอายุที่รับมาเกิน 18 ปีเกินแสดงผล you can access this program
2. ถ้าอายุไม่ถึง 18 ปีให้แสดงผล sorry, you can't access this program
เขียน flowchart และโปรแกรมคำนวณเกรด โดยอิงจาก input ข้อมูลของ user โดยรับผลคะแนนเข้ามาเป็นตัวแปรและแสดงผลเป็นเกรดโดยที่
1. หากคะแนนต่ำกว่า 50 คะแนน แสดงผลเกรด F
2. หากคะแนนอยู่ระหว่าง 51-60 แสดงผลเกรด D
3. หากคะแนนอยู่ระหว่าง 61-70 แสดงผลเกรด C
4. หากคะแนนอยู่ระหว่าง 71-80 แสดงผลเกรด B
5. หากคะแนนสูงกว่า 80 แสดงผลเกรด A
เขียนโปรแกรมจาก flowchart นี้